با توجه به حمایت‌های آمریکا و اروپا از اسرائیل بعد از حمله حماس و حمله به نیرو‌هایی که تحت عنوان جبهه مقاومتی مطرح هستند نتانیاهو مایل است که جنگ با جبهه مقاومت را طولانی کند و ادامه دهد

بنیامین نتانیاهو با اصلاحات قضایی که پیشنهاد داده است زمینه‌ساز اعتراضات بزرگی شده که در شهرهایی، چون تل‌آویو و دیگر شهر‌ها ده‌ها هزار زن و معترض را به کف خیابان کشانده است.

در حالی که داعش پس از شکست در سوریه و عراق در حال کوچ به افغانستان است، طالبان و داعش و حتی القاعده این ظرفیت را دارند که اختلافات مقطعی بر سر قدرت را کنار بگذارند و حول مسائل ایدئولوژیک متحد شوند. دخیل نکردن طالبان در قدرت، این ظرفیت را به وجود می آورد که میان آنها با داعش و القاعده همگرایی بوجود بیاید که این موضوع، تهدید برای امنیت ملی ایران را تشدید می کند.

مقدمه: مایک پنس، معاون اول ریاست جمهوری ایالات متحده پنج شنبه هفته گذشته 21 دسامبر در سفری به افغانستان با اشرف غنی، رئیس جمهوری و عبدالله عبدالله، رئیس اجرائی حکومت وحدت ملی افغانستان و همچنین سربازان آمریکایی در این کشور دیدار کرد؛ نکته هم در این سفر تاکید بر نقش مخرب پاکستان در تحولات غرب آسیا بود و در این میان پنس به نمایندگی دولت ترامپ به همکاری دهلی نو برای پیش برد راهبرد 22 آگوست ترامپ در خصوص افغانستان دل بسته است. تاکنون سال 2017، برای دولت وحدت ملی سالی سخت بوده و شبه نظامیان طالبان موفق به کنترل مناطق زیادی شده اند. بازرس ویژه آمریکا در بازسازی افغانستان (سیگار) در گزارش اخیر خود میزان کنترل دولت وحدت ملی بر سرزمین‌های افغانستان را پایین ترین سطح کنترل در سال‌های اخیر بیش از 40 درصد برآورد کرد. افزایش درگیری‌ها، محدودیت‌های شدیدی را برای نیروهای امنیتی افغان ایجاد کرده که در افزایش تعداد حملات طالبان در کابل، کاملا مشهود است. 31 اکتبر 2017 یک انفجار انتحاری در فاصله چند صد متری سفارت‌های انگلیس و آمریکا در کابل و یا انفجار 31 ماه می کابل نیز که شدیدترین حمله انتحاری طی سال‌های اخیر بود باعث کشته شدن بیش از 150 نفر در نزدیکی سفارت آلمان شد. در سایه همین وقایع احتمالا سال 2018 برای افغانستان یکی از پرچالش ترین سال‌ها خواهد بود؛ از همین رو دیپلماسی ایرانی برای تحلیل اهداف سفر پنس به افغانستان، تحلیل نقش هند و پاکستان در تحولات افغانستان و نیز بررسی و ارزیابی شرایط سیاسی – امنیتی افغانستان در سال 2108 گفت وگویی را با پیر محمد ملازهی، کارشناس مسائل افغانستان و پاکستان و تحلیلگر مسائل غرب آسیا صورت داده است که در ادامه می‌خوانید:

اشاره: پاکستان در عرصه داخلی و خارجی با بحران‌های فراوانی روبه‌رو است؛ از یک‌سو بی‌ثباتی سیاسی در داخل، نهادهای قدرت را تحت فشار قرار داده و از سوی دیگر، شرایط نابسامان اقتصادی، شاخص‌ رفاه اجتماعی را به‌صورت نزولی تعریف می‌کند. اسلام‌آباد در سال‌های اخیر نیز با چالش در سیاست ‌خارجی روبه‌رو است. ایالات‌متحده تلاش می‌کند از طریق اعمال فشار مانع از حمایت این کشور از گروه‌های تروریستی شود. در چنین شرایطی، چین با سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی سعی می‌کند جای خالی واشنگتن در اتحاد با اسلام‌آباد را پر کند. بحران‌های حاکم بر پاکستان بهانه‌ای بود تا روزنامه «آسمان آبی» طی گفت‌وگویی با پیرمحمد ملازهی ، کارشناس مسائل منطقه، چالش‌های داخلی پاکستان را بررسی کند. ملازهی با برشمردن نهادهای قدرت در ساختار سیاسی پاکستان، ارتش و قوه قضائیه را دو ساختار مهم خواند و گفت در صورت حمایت ارتش از حزب کوچکی چون «انصاف»، آن‌ها امکان پیروزی در انتخابات پیش‌رو را خواهند داشت.

مقدمه: استراتژی جدید رئیس جمهور آمریکا و اعتقاد وی به ضرورت ادامه عملیات نظامی طولانی مدت در خارج از کشور حاکی از تغییر قابل توجهی در رویکردهای ترامپ نسبت به جنگ در افغانستان است. زیرا ترامپ قبل از رسیدن به کرسی ریاست جمهوری جنگ افغانستان را «یک فاجعه کامل، اتلاف منابع و پول مالیات دهندگان آمریکایی» عنوان می‌کرد. در سایه این مسئله نه به سرعت و نه چندان آرام اما با یک شیب ملایم، افغانستان در حال بازگشت به شرایط دهشتناک و خونینی است که تصور می‌کردیم با شکل گیری پروسه تشکیل دولت سیاسی، زمینه‌های آن را از دست داده است. اما به قول ژنرال عبدالرشید دوستم باور به این مسئله بسی جای خوش خیالی است. تحت تاثیر ارزیابی‌های متزلزل اطلاعاتی یا یک خوشبینی تمام عیار بود که رئیس جمهور اوباما در اواخر دسامبر 2014 به بهانه تامین نسبی امنیت و قدرت گرفتن ارتش و پلیس افغانستان و نیز قول اخلاقی اش به مردم، خروج بخش‌های زیادی از نیروهای ارتش ایالات متحده از این کشور را اعلام کرد. همان زمان بسیاری از منابع اطلاعاتی مقیم منطقه از جمله برخی فرماندهان نظامی «آیساف» ارزیابی‌های منابع آمریکایی را چندان دقیق نمی‌دانستند و معتقد بودند اتکا به حدود 350 هزار نیروی نظامی و پلیس افغانستان برای تامین امنیت به خودی خود یک خطای راهبردی است. درست یا غلط، شرایط ترسیمی نهایتا کاخ سفید را متقاعد کرد در ازای حفظ یک نیروی مستشاری – امنیتی 4800 نفره بخش‌های عمده ارتش را تا دسامبر سال 2014 از افغانستان خارج کند. اما پس از این خروج و در کمتر از سه سال، امروز افغانستانی که در یکی از بدترین دوران خود از هر لحاظی از امنیت تا معیشت به سر می‌برد، با روشن شدن استراتژی ترامپ شاهد بازگشت نیروهای نظامی آمریکایی و ناتو خواهد بود. برای تحلیل دقیق تر دلایل اعزام نیروهای جدید آمریکایی و ناتو به افغانستان در سایه استراتژی اعلامی ترامپ و بررسی تاثیرات آن بر شرایط این کشور، گفت وگویی را با پیرمحمد ملازهی ، کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا و تحلیلگر ویژه حوزه افغانستان و پاکستان انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید:

امنیت افغانستان با کشور جمهوری اسلامی ایران گره خورده است. کشور افغانستان این ظرفیت را دارد که مشکلات و ناامنی خود را به کشورهای همسایه سرایت دهد. بنابراین منافع امنیت ملی ایران ایجاب می کند افغانستان هر چه زودتر به ثبات برسد، اما این ثبات از چه کانالی باید به دست آید، این موضوع مهمی است.

مقدمه: عبارت «ما را هم تروريست مي‌کشد، هم پليس» از سوي مردم و جامعه افغانستان، پس از درگيري پليس با معترضاني که به «بي‌کفايتي حکومت در تأمين امنيت» جمعه دوم ژوئن در کابل اعتراض کرده بودند که به کشته‌شدن پنج نفر و زخمي‌شدن حدود 20 ختم شد، بارها شنيده شده و از دل اين جمله به‌خوبي روشن است که امروز کشتي افغانستان در درياي ناآرامي از تنش‌ها، تعارضات و حملات تروريستي گرفتار آمده؛ به‌گونه‌اي که گزارش سازمان ملل درباره وضعيت افغانستان حاکي از آن است که وخامت اوضاع امنيتي اين کشور افزايش يافته و نبرد ميان نيروهاي امنيتي افغانستان و گروه طالبان که در سال ۲۰۱۶ به اوج رسيده بود، در سال ۲۰۱۷ با شدت بيشتري همچنان ادامه دارد. سازمان ملل در تازه‌ترين گزارش خود گفته که وضعيت افغانستان در کل رو به وخامت است و اين سازمان در جريان يک سال، حدود 24 هزار رويداد امنيتي را ثبت کرده که اين آمار، افزايش پنج درصدي را نسبت به سال ۲۰۱۵ نشان مي‌دهد، درحالي‌که ۵۰ درصد از رويدادهاي امنيتي در پنج ولايت جنوبي و شرقي افغانستان رخ داده اما افزايش فعاليت‌هاي گروه طالبان در شمال و شمال‌شرقي افغانستان، نمايانگر گسترش جغرافيايي در سطح يک جنگ داخلي از سال 2017 به بعد در افغانستان است، جنگي که شايد اتفاقات تروريستي و انفجارات شديد سی‌ویکم ماه مي و ششم ژوئن که درمجموع 154 کشته و 647 زخمي برجاي گذاشت، نشانه‌اي از آغاز آن باشد که سفر آنتونيو گوترش (دبيرکل سازمان ملل) به افغانستان و دستور ترامپ براي اعزام سه هزار نيروي ديگر به اين کشور، دالي است بر اينکه جامعه جهاني بوي اين جنگ را از هم‌اکنون استشمام کرده؛ از‌همين‌رو «وقايع‌اتفاقيه» براي تحليل دقيق‌تر وضعيت امنيتي افغانستان و بررسي شرايط و عوامل ناآرامي‌ها که حادثه تروريستي پنجشنبه هفته گذشته 22 ژوئن (اول تير) در هلمند با 36 کشته و ده‌ها زخمي، متأسفانه از ادامه آن حکايت دارد، گفت‌وگويي را با پيرمحمد ملازهي، کارشناس ارشد مسائل غرب آسيا و شبه‌قاره و تحليلگر ويژه حوزه افغانستان و پاکستان ترتيب داده که در ادامه مي‌خوانيد:

نباید از این زاویه نگاه کرد که افغانستان می خواهد با کشورهای ترکمنستان و پاکستان قرارداد ببندد و کشور ایران را نادیده بگیرد. به نظرم می آید این برداشت خیلی با واقعیت های در صحنه هم خوانی ندارد. افغان ها به مسائلی همچون نیازهای گسترده ایی که در شبه قاره هند و چین وجود دارد و همچنین امکان دارد در آینده این نیازها افزایش پیدا کند، فکر می کنند. این موضوع فرصتی است برای ایران تا خط لوله صلح را عملیاتی کند.

از نظر آمریکا اگر داعش در افغانستان حضور پیدا کند،می تواند با آنها به مصالحه برسد و از کمک های آنها استفاده کند و علیه سه جریان حرکت کند. یکی این که به طرف ولایت بدخشان، کندوز، فاریاب و مناطق مرزی آسیای مرکزی حرکت کند و وارد حوزه امنیتی مناطقی شود که متعلق به روسیه است و بخش دیگری از این نیروها از نظر آمریکا می توانند در دو منطقه فراه و هلمند مستقر شوند که هم مرز با ایران است.

مقدمه: در بحبوحه تشديد چالش‌هاي امنيتي از سوي طالبان و داعش، تنش‌ها بين رهبران دولت وحدت ملي افغانستان هم تشديد يافته و اين دولت در آستانه شكست قرار گرفته است. تنش‌ها و نارضايتي‌ بين رهبران دولت وحدت ملي علاوه بر اينكه نوعي شكنندگي سياسي را به بار خواهد آورد، سبب بي‏اعتمادي مردم نسبت به كارآمدي دولت شده و تنش‌هاي قومي را افزايش خواهد داد. مشكل قدرت در افغانستان كه به بن‌بست انتخاباتي منجر و در نهايت تحت فشار امريكا شكسته شد و باعث تشكيل دولت ملي شد بعد از گذشت دو سال ناكارآمدي خود را به اثبات رسانده است. شواهد نشان مي‏دهد در كنار علل ذاتي و ساختاري بحران‏ساز در دولت وحدت ملي افغانستان، اختلافات سياسي بين اشرف‏غني، رئيس جمهور و عبدالله عبدالله، رئيس اجرايي دولت افغانستان تنش كنوني را تشديد كرده است كه در صورت تداوم، آن را عميق‏تر و جدي‏تر خواهد كرد كه مي‌تواند به فروپاشي دولت ملي منجر شود. پيرمحمد ملازهي، كارشناس شبه قاره ديدگاه‌هاي قابل توجهي درباره تحولات افغانستان دارد. او مي‌گويد: «امريكايي‌ها اجازه نمي‌دهند اختلاف در دولت وحدت ملي ادامه پيدا كند و واشنگتن بار ديگر با ميانجي‌گري در مذاكرات آتي فرمول جديدي را براي تداوم دولت وحدت ملي پيشنهاد خواهد داد.» به گفته ملازهي، چين، روسيه و ايران براي مقابله با تهديد مشتركي مثل داعش با طالبان مذاكره مي‌كنند تا از پتانسيل اين گروه براي مقابله با تروريست‌ها استفاده كنند. گفت‌وگوي ما با ملازهي را بخوانيد.

امید چندانی برای برقرای صلح کامل وجود ندارد، ممکن است بخشی از طالبان را بیاورند وارد مذاکره کنند، ولی طالبان هم مطالباتی دارد و مطالبات آن ها ساده نیست. مهم ترین مسئله این است که آن ها در مناطق پشتون نشین قدرت کامل را به دست بگیرند و می خواهند در داخل کشور وزارتخانه داشته باشند و اگر این اتفاق بیفتد، شمالی ها دنبال منافع خودشان هستند و ازبک ها و هزاره ها هم دنبال مناطق خودشان هستند.